ჩვენ, როგორც ჯანდაცვის საზოგადოება, 2019 წლის დეკემბრიდან ვიბრძვით COVID-19 პანდემიასთან. როგორც კარადენიზის ტექნიკური უნივერსიტეტის ფარაბის საავადმყოფო, ინფექციური სნეულებებისა და კლინიკური მიკრობიოლოგიის დეპარტამენტი, ჩვენ მივაღწიეთ დამაკმაყოფილებელ შედეგებს ამ დაავადების წინააღმდეგ ბრძოლაში.
ამ პანდემიის პერიოდში, COVID-19-ის გარდა სხვა ინფექციური დაავადებები გვხვდებოდა,როგორიცაა “ყირიმ-კონგოს ჰემორაგიული ცხელება (CCHF)”, რომელიც წარმოადგენს ენდემურ/გავრცელებულ და მნიშვნელოვან ჯანმრთელობის პრობლემას ჩვენი ქვეყნისა და რეგიონისთვის, ერთ-ერთი წამყვანია. მოგეხსენებათ, CCHF არის ზოონოზური ინფექციური დაავადება, რომელიც ადამიანზე გადადის ძირითადად ტკიპებით.
CCHF-მა ჩვენს ქვეყანაში პირველად მიიპყრო ყურადღება ტოკატის პროვინციაში და მის გარშემო დაფიქსირებული შემთხვევებით და ცნობილია, რომ ის ხშირად გვხვდება ცენტრალური ანატოლიის ჩრდილოეთ ნაწილებში, ცენტრალურ და აღმოსავლეთ შავი ზღვის რეგიონებში და აღმოსავლეთის ჩრდილოეთ ნაწილებში. ადამიანები ინფიცირდებიან, როდესაც ინფიცირებული ტკიპები სხეულზე მიმაგრდებიან და ავრცელებენ მიკრობს, რომელსაც ისინი ატარებენ მათი ნაკბენის შედეგად. მიკრობის გადაცემა ადამიანიდან ადამიანზე შეიძლება მოხდეს ძირითადად ინფიცირებული ადამიანის სისხლით ან, უფრო იშვიათად, რესპირატორული კონტაქტით.
კლინიკურად ყველაზე მნიშვნელოვანი და სიცოცხლისთვის საშიში სიმპტომია სისხლდენა და ზოგჯერ შეიძლება დაემატოს ცნობიერების დაკარგვა და შოკი, რასაც ფატალური შედეგები მოჰყვება. გარდა ამისა, დაავადება თავდაპირველად შეიძლება დაიწყოს მრავალი განსხვავებული ნიშნით და სიმპტომებით, როგორიცაა სისუსტე, ცხელება, თავის ტკივილი, კუჭის, ყელის, კუნთების სახსრების ტკივილი, თვალების სიწითლე და დიარეა. პანდემიის პერიოდში COVID-19-ის გამო დიფერენციალური დიაგნოზი ფრთხილად უნდა ჩატარდეს.
ჩამოთვლილი კლინიკური ნიშნები და სიმპტომები ხშირად ჩანს, განსაკუთრებით ორივე დაავადების საწყის სტადიაზე; თუმცა, CCHF პაციენტებში სხეულის სხვადასხვა ნაწილიდან სისხლდენა შედარებით უფრო ხშირი და ჩვეულებრივ მოსალოდნელი აღმოჩენაა. ამ მიზეზით, სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რომ სისხლის ელემენტები, როგორიცაა თრომბოციტები, დაუყოვნებლივ დაემატოს CCHF-ის მქონე პაციენტებს. მეორეს მხრივ, რესპირატორული პრობლემები, როგორიცაა ქოშინი და ხველა, უფრო თვალსაჩინოა COVID-19-ის მქონე პაციენტებში და შეიძლება იყოს საკმარისად სერიოზული, რომ საჭირო გახდეს ინტენსიური თერაპიის მხარდაჭერა.
ჩვენ ვიცით, რომ ჩვენს ქვეყანაში ამ შემთხვევებისთვის სიკვდილის საშუალო რისკი დაახლოებით 5%-ია. CCHF შემთხვევები იწყება ზაფხულის თვეებში, განსაკუთრებით ბუნებასთან და ტკიპებთან კონტაქტის გაზრდის გამო. პანდემიის გამო მთელი ქვეყნის მასშტაბით განხორციელებული იზოლაციისა და შეზღუდვის ზომების მიუხედავად, ბოლო 2 თვეში CCHF-ის შემთხვევების მზარდი რაოდენობა შეგვხვდა. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ამის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მიზეზი ის არის, რომ ისეთ ტერიტორიებს, როგორიცაა სოფლები და პლატოები, სამწუხაროდ, განიხილება, როგორც იზოლაციისგან თავის დაღწევა. მიუხედავად იმისა, რომ წელს დაფიქსირდა გარდაცვალების შემთხვევები ჩვენი ქვეყნიდან, არ ყოფილა ფატალური შემთხვევა CCHF შემთხვევებს შორის, რომლებსაც ჩვენ ვაკვირდებოდით.
დღევანდელი პანდემიის დროს ძალიან საინტერესო პაციენტიც შეგვხვდა. 60 წლის პაციენტში, რომელიც ჩამოვიდა გუმუშჰანედან ამ თვეში ისეთი ჩივილებით, როგორიცაა ცხელება, სისუსტე და სუნთქვის გაძნელება, “COVID-19” და “CCHF” დიაგნოზი .ჩვენი გუნდისა და ასოცირებულ პროფესორ სელჩუკ კაიას ხელმძღვანელობით პაციენტის ზოგადი მდგომარეობა სწრაფად შეიცვალა. სისხლის მაჩვენებლები გაუმჯობესდა მკურნალობის დროს, გამოჯანმრთელდა 10-დღიანი ჰოსპიტალიზაციის შემდეგ ინტენსიური თერაპიის საჭიროების გარეშეც კი. ამასთან დაკავშირებით, ჩვენ ვურჩევთ ჩვენს ძვირფას მოქალაქეებს დაიცვან ჰიგიენა, ნიღაბი და სოციალური დისტანცია. განსაკუთრებით სოფლად, ბუნებასთან კონტაქტში მყოფ სიტუაციებში/აქტივობებში მაქსიმალურად უნდა იყოს ჩაცმული ღია ფერის ტანსაცმელი .
გარდა ამ ზომებისა, ჩვენ გთხოვთ, რომ მათ განსაკუთრებული ყურადღება დაუთმონ ტკიპებთან კონტაქტის თავიდან აცილებას და მასთან დაკავშირებული სიფრთხილის ზომებს ისეთი მნიშვნელოვანი ზოონოზური დაავადებების პროფილაქტიკისთვის, როგორიცაა CCHF, და დაუყოვნებლივ მიმართონ უახლოეს სამედიცინო დაწესებულებას.
